top of page

Faatatau ia tatou

 I le 2005, na faavaeina ai Kuʻialuaopuna i lalo o le taʻitaʻiga, faʻamanuiaga ma le pule a le

'Ōlohe Lua Kukui Richard Kekumuikawaiokeola Paglinawan,

  ʻŌlohe Lua Mose Elwood Kalauokalani,

ma ʻŌlohe Haka Noelani Kanoho Mahoe.

20220803_182657_edited.jpg
20220803_182635_edited.jpg

          Kuʻialuaopuna established in Puna, O Hawai'i, na fa'atūina e Keani Kaleimamahu, e fa'ao'o mai ai le poto anamua o faiva fa'afitafita a Hawai'i i Puna. O le toe fa'afouina o faiva alofilima a Hawaii mo Ku'ialuaopuna na amata i le motu o O'ahu, Hawai'i i le amataga o le 1970's, saunia e Richard Paglinawan, ma Mose Kalauokalani. O lenei a'oa'oga tele ma mana'omia e aofia ai le a'oa'oina ma le malamalama i tu ma aga na fa'amaoti mai e le tagata a'oa'o a le Native Hawaii o 'Ōlohe Lua Charles William Lu'ukia Kaho Kemoku Kenn, fa'atasi ai ma gafa o tagata Hawaii, su'esu'ega aganu'u a Hawaii, ma le gafa fa'asolopito o Pāku'ialua. O nei to'alua  sa a'oa'oina fo'i i lalo o le a'oa'oga ma le ta'ita'iga a  Mary Kawena Puku'i, ma nisi o tagata matutua o tagata Hawaii o lo'o fa'aauauina galuega fa'atino. ​​
O nei 'ōlohe filifilia na a'oa'oina lelei ma le onosa'i i tulaga uma o le faiva faa-Hawaii o faiga tau lua ma faiga fa'aleagaga lea e mafai ona iloa o le kapu ma fa'asolo mai i Poloaiga a le Kahuna Hawaii a Papa Ku'iaLua, Papa Lonomakaihe, ma le feso'ota'iga i le gafa o Kekūhaupi'o. o lē na a‘oa‘oina mai lona tamā o Kohapi‘olani, o se ta‘ita‘i tau o Ke‘ei, Kona i Saute, Hawai‘i. 

20210301_154026_edited.jpg

Naluahine Kaʻopua ma lana tama aʻoga o Kekahuna

Na a'oa'oina Naluahine Kekaaweokaahumanu Ka'opua i lua mai lona la'ititi. O lona lava naunautaiga ma lana filifiliga, na ia auai ai a itiiti mai e 3 ni a’oga mo aoaoga lua eseese i lona talavou.  Na faasa e lona tama ia Naluahine ona suesue i lenei faatufugaga a Lua, ona e le talafeagai ma o se taimi ua mavae. O le tama o Naluahine, o Kaopua, na tupuga mai i se gafa tau a Lua ma na ia iloa le tiga o lenei faiva. Na alu le tama o Naluahine i le 'ōlohe o pa po'o a'oga ta'itasi o lo'o a'oa'oina ai lona atali'i ma talosaga i faia'oga o a'oga ta'itasi e taofi le a'oa'oina o Naluahine. Na i’u ina tumau pea Naluahine ma fa’ataga e fa’aauau ana a’oa’oga i le sitaili masani o le lua. Na feiloa’i Naluahine ma Charles Kenn, o le isi fo’i lua lea na tu’u mai ai lona poto ia Charles Kenn, lea e o’o mai ia i tatou i aso nei.

Naluahine Kaopua

13776027_879987798812960_4141275032527194448_n.jpg

Henry Seishiro Okazaki,

okazaki.jpg

O Henry Seishiro Okazaki, na soifua mai i le taulaga o Kakeda, Fukushima Prefecture, Iapani, ia Ianuari 28, 1890. Na malaga atu o ia i Hawaii i le 1906 ma nofo ai i Hilo, Hawaii. I le 19 o ona tausaga na maua ai o ia i se ma'i mama e manatu o le mamapala. I le avea ai o se faiga faʻamoemoe e faʻafefe ai le atuatuvale, na ia amata ai lana suʻesuʻega o Judo i lalo o le taʻitaʻiga a Master Yoshimatsu (Kichimatsu) Tanaka i le Shinyu Kai Dojo i Hilo. O faatufugaga na fiafia ai o ia ma aveesea ai lona le fiafia i lona gasegase. Sa ia faataitaia ma lona malosi atoa ma lona tagata. O le mea e ofo ai, o lona faamaoni na iʻu ai ina toe malosi atoatoa mai lona maʻi. 
Na a'oa'oina e Polofesa Okazaki le tele o martial  arts, e aofia ai le tau a Hawaii o lua, mai se tagata Hawaii i Puna, Hawai'i.
Na iu ina faia e Polofesa Okazaki se faiga eclectic lea na ia taʻua  "Kodenkan" . O lenei faiga e aofia ai Judo, Jujitsu, Hawaiian Lua, Okinawan Karate, Chinese Kung Fu, ma American Wrestling. O le solia o tu ma aga, Prof. Okazaki na aoaoina e le gata o Iapani, ae o soo se ituaiga ma ituaiga uma.
Na ia ta'ua le igoa  "Danzan Ryu"  i lana aoga o Jujitsu, lea na fa'aulu ai fo'i e Okazaki le matai o Puna mai Hawaii, na fa'aulu ai fo'i e Okazaki le tagata o Puna i Hawaii. O nei ta 'ai po'o lua na tu'uina atu ia Polofesa Libert O 'Sullivan.

Luʻukia Kaoho Kemoku Kenn

Charles William Luʻukia Kaoho Kemoku Kenn na soifua mai i  Honolulu  ia Ianuari 2, 1907. O se tasi o le lua o taimi o totoe. O Kenn na tupuga mai i se laina o  kāhuna .

I ana tusitusiga, na finau malosi ai Kenn mo le tetee i le  Americanization  o tagata Hawaii.

Na pueina e Kenn pese faaHawaii mai toeaina, ma faasaoina faamatalaga e uiga i le gagana Hawaii ma tu ma aganuu.   As e pei ona aoaoina e se alii talavou, Na maua e ia mai le lua o alii talavou. Kaopua o Kona i Saute, faʻapea foʻi ma ni fomaʻi lua e toʻalua na aʻoaʻoina i se aʻoga lua a le tupu na faavaeina e  King Kalakaua . Sa ia suʻesuʻe foʻi ma sensei  Seishiro Okazaki .

Ina ua atoa le 60 o ona tausaga na alu atu ia te ia e alii na fia aʻoaʻoina tu ma aga anamua, na musu Kenn i le taimi muamua, ae na iu lava ina malie e faiaoga i se vaega autu o tamaiti aoga. Na ia fa'au'uina se vaega o 'ōlohe e to'alima (masters), o lo'o fa'aauau pea ona a'oa'oina tamaiti a'oga filifilia. O taumafaiga a Kenn na i'u ai i le fa'atuina o lua pa (a'oga) e lua i Hawaii: Pa Ku'ia-Lua, Ku'ia-Holo. 

Charles_Kenn_Fire_Walking_Pg1-Fig1_sm.jpg

'Ōlohe Lua Richard Paglinawan

'Ōlohe Lua Kukui Richard Kekumuikawaiokeola Likeke Paglinawan na maliu fa'anoanoa i le 2015. O lo'o i ai fo'i o ia i luga o le matou Komiti Faufautua pe a mana'omia!

Polofesa Libert O 'Sullivan

O Polofesa Libert O'Sullivan na a'oa'oina i lalo o Polofesa Bing Fai Lau ma Sig Kufferath i le faatufugaga o Jujitsu, ma maua ai lona Fusi Uliuli ia Iuni o le 1949. Na ia a'oa'oina fo'i le Kenpo ma le Karate i lalo o lagona eseese.
Fanau i Honolulu ma tausia i le motu o Molokai. I le 1957, na aʻoaʻoina ai e Sensei O'Sullivan tamaiti aʻoga i St. Louis High School ma faʻaauau ona galulue ma Polofesa Kufferath i le Nikko Dojo o Honolulu. Ia Iuni o le 2000, na ia maua ai lona 10″ tikeri fa'apolofesa mai le Hawaii Kenpo Jujitsu Society. Sa avea foi o ia ma polofesa jujitsu fa'apitoa i Paku'ialua. O aoaoga a Liberts i Amerika jujitsu na aumaia ai o ia i le faatufugaga a Lua a o aoaoina i lalo o le polofesa o Henry Seishiro Okazaki. Fai mai, na talepeina le mealilo a Lua i le 1917, ina ua aoaoina e Henry Seishiro Okazaki ia Lua mai se tagata Hawaii i le Motu Tele. Mulimuli ane, na liliu e Okazaki le Lua na ia aʻoaʻoina ma tuʻuina atu i lana Danzen Ryu System. Na suʻesuʻeina e Libert na lava taʻaloga ma tuʻuina mai ia i matou. Ua maliu Polofesa Libert ma o loʻo i luga foi o la matou komiti faufautua pe a manaʻomia.

Libert-OSullivan-600x300_edited.jpg

Ōlohe Ha'a Noelani Kanoho Mahoe

Noelani-Mahoe_edited.jpg

Noelani Kanoho Mahoe carries the title, Olohe Ha'a or master of dance. She has also trained in some forms of Lua however, she has not attainted the level of Olohe Lua. Through her many years of cultural studies, she has contributed to the revitalization of the ancient ha’a (dance forms), upu and chants of Lua, through her research, hula training, and her associations with older and knowledgable Hawaiians of past generatons. Her past accomplishments go back to the early 1950's, where she studied music, chant and hula, under Thomas Ka'ulaheaonamoku Hiona. After her attaining Kumu hula under Mr. Hiona, she continued her training under various kumu hula, and singers such as, Kawena Puku'i, Alice Keawekane, Kaupena Wong, Lena Machado and other noteable Hawaiians of an older time.  She became a notable Hawaiian musician and writer. Her training with these masters enabled her to transition over to the lua practice and help to revitalize the old traditional ha'a in Lua, back to form.  Noelani Kanoho Mahoe formed the Hawaiian singing group the " Leo Nahenahe Singers in 1963 and in 2002, she received the Hawaii Academy of Recording Artists Lifetime Achievement Award. Olohe Ha'a Noelani Kanoho Mahoe is retired from teaching 'aihaa in our lua practice, but is still a valuable resource for Ku'ialuaopuna.

ʻŌlohe Lua Lua Moke Kalauokalani

Moses Kalauokalani, the esteemed Ōlohe Lua of Paku'ialua, holds the title of Ōlohe Lua Pili Paa. For over fifty years, he has passionately traveled across the Pacific, promoting the Hawaiian Lua practice from Raiatea and the Marquesas to Aotearoa and beyond. Olohe Moses believes that all Polynesian fighting arts share a common genealogy, connecting us to a shared origin. He is one of the five haumana who studied under the legendary Charles Lu'ukia Kaoho Kemoku Kenn. He is a co-founder of Paku'ialua and Ku'ialuaopuna. Olohe Lua Moke Kalauokalani recetly passed away in 2025.

20210301_200431 (1)_edited.jpg

ʻŌlohe Lua Mamane Wong

FarmerProfile_WallyWong_1200x1200_edited

ʻŌlohe Lua Mamane Wong brings over 20 years of dedicated training in lua. His journey includes extensive mentorship under prominent figures such as ʻŌlohe Richard Paglinawan, ʻŌlohe Moses Kalauokalani, ʻŌlohe Lua Keani Kaleimamahu and ʻŌlohe Haʻa Noelani Mahoe. Additionally, he has honed his skills under sensei Libert 'OSillivan, delving into the lua arts of  Henry Okazaki. His rich experience and lineage make him a dedicated practitioner in the practice of lua.

O 'Ōlohe Moses Kalauokalani ma 'Ōlohe Ha'a Noelani Mahoe o lo'o avea pea ma vaega taua o Ku'ialuaopuna, e le'o faia'oga fa'atasi i le taimi nei, ae o lo'o i luga o le matou Komiti Faufautua.

20220718_180605 (2)_edited.jpg

O la matou Misiona o le fa'alauiloa ma fa'asao le poto fa'aleaganu'u ma tu ma aga mo o tatou tagata i le Pasefika atoa, e ala i le fa'aogaina ma le fa'atinoina o a tatou faiva fa'aleaganu'u.

IMG_0998_edited.jpg
bottom of page