Mo Tatou
I te tau 2005, i whakapumautia a Ku'ialuaopuna i raro i te arahi, te manaakitanga me te mana o
`Ōlohe Lua Kukui Richard Kekumuikawaiokeola Paglinawan,
ʻŌlohe Lua Mohi Elwood Kalauokalani,
me `Ōlohe Haka Noelani Kanoho Mahoe.



Kuʻialuaopuna emerged in Puna, Ko Hawai'i, na Keani Kaleimamahu i whakatu, hei kawe i nga matauranga onamata mo nga toi toa o Hawai'i ki Puna. I timata te whakaoranga o nga toi whawhai a Hawaii mo Ku'ialuaopuna i te motu o Oahu, Hawai'i i nga tau timatanga o te tekau tau atu i 1970, na Richard Paglinawan raua ko Moses Kalauokalani. I roto i tenei whakangungu nui, e hiahiatia ana, ko te whakaako me te mohio ki nga tikanga me nga kapu i tohua e te tohunga Maori o Hawaii a `Ōlohe Lua Charles William Lu'ukia Kaho Kemoku Kenn, me te whakapapa Maori, nga rangahau tikanga o Hawaii, me te whakapapa o mua o Pākuʻialua. Ko enei tokorua i whakangungua hoki i raro i nga whakaakoranga me nga tohutohu a Mary Kawena Pukuʻi, me etahi o nga tangata tawhito o Hawaii i mahi toi.
Ko enei 'ōlohe i whiriwhiria he mea tino mohio, he manawanui hoki ki te whakangungu i nga taumata katoa o nga mahi toi a Hawaii mo nga tikanga whawhai lua me nga tikanga wairua ka taea te tohu he kapu, ka ahu mai ki nga Ota Kahuna Hawaii a Papa KuʻiaLua, Papa Lonomakaihe, me te hononga ki te whakapapa o Kekūhaupiʻo i ako mai i tona papa a Kohapi'olani, he rangatira toa o Ke'ei, South Kona, Hawai'i.

Naluahine Kaʻopua me tana tauira a Kekahuna
I whakangungua a Naluahine Kekaaweokaahumanu Ka'opua ki te rua mai i te tamarikitanga. I runga i tana ake whakaaro me tana whiriwhiri, i haere ia ki nga kura whakangungu lua e 3 neke atu i te iti rawa i te wa o tona tamarikitanga. I aukati tana papa a Naluahine ki te ako i tenei mahi toi a Lua, na te mea kaore e tika ana, no mua hoki. Ko Kaopua te papa o Naluahine i ahu mai i te whakapapa o nga toa a Lua me te mohio ki te mamae o tenei toi. I haere te papa o Naluahine ki te 'ōlohe o ia pā, o ia kura e whakangunguhia ana e tana tama, ka tono ki te kaiako o ia kura kia whakamutua te whakangungu ia Naluahine. Nāwai rā, ka tohe tonu a Naluahine, ā, ka tukuna ia ki te haere tonu ki te whakangungu i te momo lua o nehe. I tutaki a Naluahine ki a Charles Kenn, tetahi atu tohunga mahi lua, na reira i tuku atu ona matauranga ki a Charles Kenn, ka tae mai ki a tatou i tenei ra.
Naluahine Kaopua

Henry Seishiro Okazaki,

Ko Henry Seishiro Okazaki, i whanau i te taone o Kakeda, Fukushima Prefecture, Japan, i te Hanuere 28, 1890. I heke ia ki Hawaii i te tau 1906 ka noho ki Hilo, Hawaii. I te 19 o ona tau i rongohia he mate pukupuku e whakaarohia ana he mate kohi. Ko te tino hiahia ki te whawhai i te pouri, i timata ia i tana ako mo Judo i raro i te whakahaere a Master Yoshimatsu (Kichimatsu) Tanaka i te Shinyu Kai Dojo i Hilo. Ko nga mahi toi i whakapoapoa ia ia, i whakakore i tana pouri mo tona mate. Ka whakapau kaha ia me tona kaha katoa. Te mea maere, ua ora roa to ’na ma‘i i to ’na haapao maitai.
I ako a Ahorangi Okazaki i nga momo toi whawhai arts, tae atu ki te toi whawhai a Hawaii o lua, mai i tetahi tangata Hawaii i Puna, Hawai'i.
I te mutunga ka hanga e Ahorangi Okazaki he punaha eclectic i huaina e ia "Kodenkan" . Ko tenei punaha ko Judo, Jujitsu, Hawaiian Lua, Okinawan Karate, Chinese Kung Fu, me American Wrestling. I te takahi i nga tikanga tuku iho, ka ako a Prof. Okazaki ehara i te mea ko nga Hapanihi anake, engari ko nga iwi katoa.
I tapaina e ia te ingoa "Danzan Ryu" ki tana kura o Jujitsu, i uru mai a Okazaki ki a ia i te toa o Puna i te lua o Hawaii. Ko enei patu 'ai, lua ranei i tukuna ki a Ahorangi Libert O ʻ Sullivan.
Luʻukia Kaoho Kemoku Kenn
I whanau a Charles William Lu'ukia Kaoho Kemoku Kenn i Honolulu i te 2 o Hanuere, 1907. Ko tetahi o nga rangatira torutoru i toe. I heke mai a Kenn i te raina o kāhuna .
I roto i ana tuhinga, ka tohe a Kenn mo te whakahē ki te Americanization o te iwi Hawaii.
I hopukina e Kenn nga waiata o Hawaii mai i nga kaumatua, e pupuri ana i nga korero mo te reo Hawaii me nga tikanga tuku iho. As i ako mai i etahi o nga kaiako penei i a Na Kaopua o Kona ki te Tonga, me nga tohunga rua e rua i whakangungu i te kura lua kingi i whakaturia e King Kalakaua . I ako ano ia me sensei Seishiro Okazaki .
I a ia i te mutunga o te 60 o ona tau ka toro atu ki a ia e nga tangata e hiahia ana ki te ako i nga tikanga o nehe, i whakaae a Kenn i te tuatahi, engari i te mutunga ka whakaae ia ki te whakaako i tetahi roopu o nga tauira. I whakawhiwhia e ia te roopu o nga 'ōlohe e rima, e whakaako tonu ana i nga tauira whiriwhiri. Na te kaha o Kenn i whakatuu rua pa (kura) ki Hawaii: Pa Ku'ia-Lua, Ku'ia-Holo.


`Ōlohe Lua Richard Paglinawan
'Ōlohe Lua Kukui Richard Kekumuikawaiokeola Likeke Paglinawan i mate pouri i te tau 2015. Kei runga tonu ia i ta matou poari tohutohu ina hiahiatia!
Ahorangi Libert O 'Sullivan
I whakangungua a Ahorangi Libert O'Sullivan i raro i nga Ahorangi Bing Fai Lau me Sig Kufferath ki te toi o Jujitsu, i whakawhiwhia ki a ia tana Whitiki Pango i te marama o Hune o te tau 1949. I ako ano ia i te Kenpo me te Karate i raro i nga momo tikanga.
I whanau i Honolulu, i whakatipuhia ki te motu o Molokai. I te tau 1957, i whakaako a Sensei O'Sullivan i nga tauira o te Kura Tuarua o St. Louis me te mahi tonu me Ahorangi Kufferath i te Nikko Dojo o Honolulu. I te marama o Hune o te tau 2000, i whakawhiwhia e ia tana tohu 10″ tohu ahorangi mai i te Hawaii Kenpo Jujitsu Society. He kaiako jujitsu manuhiri hoki ia me Paku'ialua. Ko te whakangungu a Liberts ki te jujitsu o Amerika i kawe mai ia ki te toi o Lua i a ia e whakangungu ana i raro i te ahorangi Henry Seishiro Okazaki. E ai ki nga korero, i pakaruhia te mea ngaro o Lua i te tau 1917, i te ako a Henry Seishiro Okazaki i a Lua mai i tetahi tangata Hawaii i te Motu Nui. I te mutunga, ka hurihia e Okazaki te Lua i akohia e ia, ka whakawhiti i tenei ki roto i tana punaha Danzen Ryu. I ako a Libert i aua whiunga ano ka tukuna mai ki a matou. Kua mate a Ahorangi Libert, kei runga hoki i ta matou poari tohutohu ina hiahiatia.

Ōlohe Ha'a Noelani Kanoho Mahoe

Noelani Kanoho Mahoe carries the title, Olohe Ha'a or master of dance. She has also trained in some forms of Lua however, she has not attainted the level of Olohe Lua. Through her many years of cultural studies, she has contributed to the revitalization of the ancient ha’a (dance forms), upu and chants of Lua, through her research, hula training, and her associations with older and knowledgable Hawaiians of past generatons. Her past accomplishments go back to the early 1950's, where she studied music, chant and hula, under Thomas Ka'ulaheaonamoku Hiona. After her attaining Kumu hula under Mr. Hiona, she continued her training under various kumu hula, and singers such as, Kawena Puku'i, Alice Keawekane, Kaupena Wong, Lena Machado and other noteable Hawaiians of an older time. She became a notable Hawaiian musician and writer. Her training with these masters enabled her to transition over to the lua practice and help to revitalize the old traditional ha'a in Lua, back to form. Noelani Kanoho Mahoe formed the Hawaiian singing group the " Leo Nahenahe Singers in 1963 and in 2002, she received the Hawaii Academy of Recording Artists Lifetime Achievement Award. Olohe Ha'a Noelani Kanoho Mahoe is retired from teaching 'aihaa in our lua practice, but is still a valuable resource for Ku'ialuaopuna.
ʻŌlohe Lua Lua Moke Kalauokalani
Moses Kalauokalani, the esteemed Ōlohe Lua of Paku'ialua, holds the title of Ōlohe Lua Pili Paa. For over fifty years, he has passionately traveled across the Pacific, promoting the Hawaiian Lua practice from Raiatea and the Marquesas to Aotearoa and beyond. Olohe Moses believes that all Polynesian fighting arts share a common genealogy, connecting us to a shared origin. He is one of the five haumana who studied under the legendary Charles Lu'ukia Kaoho Kemoku Kenn. He is a co-founder of Paku'ialua and Ku'ialuaopuna. Olohe Lua Moke Kalauokalani recetly passed away in 2025.
_edited.jpg)
ʻŌlohe Lua Mamane Wong

ʻŌlohe Lua Mamane Wong brings over 20 years of dedicated training in lua. His journey includes extensive mentorship under prominent figures such as ʻŌlohe Richard Paglinawan, ʻŌlohe Moses Kalauokalani, ʻŌlohe Lua Keani Kaleimamahu and ʻŌlohe Haʻa Noelani Mahoe. Additionally, he has honed his skills under sensei Libert 'OSillivan, delving into the lua arts of Henry Okazaki. His rich experience and lineage make him a dedicated practitioner in the practice of lua.
Ko 'Ōlohe Moses Kalauokalani rāua ko 'Ōlohe Ha'a Noelani Mahoe he wāhanga tonu o Ku'ialuaopuna, kāre rāua i te whakaako ā-tinana i tēnei wā, engari kei runga tonu i tā mātou poari tohutohu.
_edited.jpg)
Ko ta matou Mihana ko te whakatairanga me te pupuri i nga matauranga tikanga me nga tikanga tuku iho mo o tatou iwi puta noa i Te Moananui-a-Kiwa, ma te whakamahi me te mahi o a tatou toi whawhai tangata whenua.
